Δεν είναι εύκολο να ασκείς εποικοδομητική κριτική σε κάποιον που αγαπάς όταν είσαι αντιδραστικός ή συναισθηματικά φορτισμένος. Αλλά όταν κάποιος που σε ενδιαφέρει λέει κάτι που σε «αγγίζει» ή έρχεται σε αντίθεση με τις βασικές σου πεποιθήσεις- αξίζει να προσπαθήσεις να τον βοηθήσεις να καταλάβει τις σκέψεις σου.

Όπως θα σου πει οποιοσδήποτε ψυχοθεραπευτής, «Δεν είναι εύκολο να ασκείς εποικοδομητική κριτική σε κάποιον που αγαπάς όταν είσαι αντιδραστικός ή συναισθηματικά φορτισμένος». Αλλά όταν κάποιος που σε ενδιαφέρει λέει κάτι που σε «αγγίζει» ή έρχεται σε αντίθεση με τις βασικές σου πεποιθήσεις- αξίζει να προσπαθήσεις να τον βοηθήσεις να καταλάβει τις σκέψεις σου.

Αν υπάρχει κάποιος που ξέρει πώς να «κολυμπήσει» σε αυτά τα νερά, είναι ο οικογενειακός θεραπευτής Terry Real, ο οποίος μπορεί να μας καθοδηγήσει στο πώς να χειριστούμε αυτές τις στιγμές και τις συζητήσεις. Το τελευταίο του βιβλίο, Us: Getting Past You and Me to Build a More Loving Relationship, είναι ένας «χάρτης» για όλους εμάς που αναζητούμε την αληθινή οικειότητα και τη δημιουργία ουσιαστικών σχέσεων.

Πώς αντιμετωπίζουμε κάποιον που λέει κάτι που δεν μας αρέσει;
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι πολύ συγκεκριμένη. Αυτό που θα λέγαμε σε μια ομάδα παιδιών στο γήπεδο του μπάσκετ είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που θα επιλέγαμε ή δεν θα επιλέγαμε να πούμε σε κάποιον σε μια αίθουσα συνεδριάσεων. Υπάρχουν συγκεκριμένες κοινωνικές πραγματικότητες στο πλαίσιο που ο καθένας κινείται. Είναι πολύ δύσκολο να πεις την αλήθεια σε κάποιον που είναι για παράδειγμα στην εξουσία και δεν είναι πάντα σκόπιμο. Υπάρχει μια φράση που μου αρέσει πολύ: Υπεύθυνη ειλικρίνεια. Θέλουμε να είμαστε υπεύθυνοι.

Τούτου λεχθέντος, υπάρχουν καταστάσεις στις οποίες πρέπει να μιλάμε. Αν κάποιος είναι φανερά ασεβής, ας πούμε, σε μια γυναίκα ή έναν άνδρα με χαμηλότερο κύρος , οφείλεις να πεις κάτι. Δεν πρέπει να καθόμαστε σιωπηλοί ενώ κάποιος κακομεταχειρίζεται κάποιον άλλο.

Τι γίνεται αν χρειαστεί να αναφέρουμε κάτι που κάποιος μας είπε, αφού έχει περάσει ένα χρονικό διάστημα;
Και πάλι, όλα εξαρτώνται από τις λεπτομέρειες. Αν αυτό που ειπώθηκε ήταν ρατσιστικό ή ελιτίστικο ή μισογυνιστικό ή/και προσβλητικό για εμάς με κάποιο τρόπο, μπορούμε να επιστρέψουμε και να πούμε: «Έι, άκου. Θα ήθελα να σου πω κάτι. Είναι εντάξει;». Ο πρώτος κανόνας για να το κάνεις αυτό με τρόπο που το άτομο θα είναι πιο πιθανό να είναι δεκτικό, είναι να μην νιώσει πως θες να του επιτεθείς. Αντίθετα, μπορείς να ρωτήσεις: «Έχω κάτι να βγάλω από μέσα μου. Σε πειράζει;» ή «θέλω να ξεκαθαρίσω τα πράγματα. Σε πειράζει; Είναι καλή στιγμή;». Αυτά τα πλαίσια υπάρχουν για να μας προστατεύουν. Είναι πολύ πιο δύσκολο για το άτομο να γυρίσει και να συμπεριφερθεί σαν ένα θιγμένο, θυμωμένο θύμα, αν έχει πρώτα συμφωνήσει να ακούσει κάτι από εμάς.

Αυτό είναι το πρώτο βήμα: Να ρωτήσουμε. Δεύτερον, να αναλάβουμε την ευθύνη, μιλώντας με την αντωνυμία «εγώ». Μην κατηγορείς το άλλο άτομο για τα συναισθήματά σου λέγοντας «εσύ το έκανες αυτό». Αντίθετα, μίλα σε α’ ενικό λέγοντας «δεν ένιωθα άνετα με...». Εσύ είσαι υπεύθυνος για τα συναισθήματά σου και καλό είναι να μην μιλάς με αιτιώδη συνάφεια, αλλά με ταπεινότητα και σαφήνεια, διευκρινίζοντας ποιες είναι οι συμπεριφορές οι οποίες δεν ταιριάζουν με το σύστημα αξιών σου.

Είναι πολύ σημαντικό να μην εκφράζεσαι με θυμό και σίγουρα όχι με αγανάκτηση. Η δίκαιη αγανάκτηση είναι εγγενώς ντροπιαστική. Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να λες «Αυτό δεν είναι το δικό μου σύστημα αξιών» και στο να λες «είσαι ηλίθιος». Η υπέρβαση των ορίων είναι παρεμβατική. Χρειάζεται ευγένεια και συμπόνια. Είναι αυτό που ονομάζουμε «υπεράσπιση του εαυτού μας με αγάπη». Είναι μια επανάσταση να είσαι δυνατός και να αγαπάς ταυτόχρονα. Πρέπει επίσης να θυμάσαι πως πρόκειται για ένα άτομο που αγαπάς και έχεις σε εκτίμηση. Είναι ένας καλός άνθρωπος και έχει απλά ένα δύσκολο κομμάτι που καλείσαι να αντιμετωπίσεις. Μόλις αρχίσεις να τον βλέπεις ως κακό άνθρωπο, τελείωσες. Δεν πρόκειται ποτέ να σε ακούσει. Αυτό το κομμάτι μπορεί να σε βοηθήσει να παραμείνεις συγκεντρωμένος και ψύχραιμος.

Πώς ανταποκρινόμαστε αποτελεσματικά σε πραγματικό χρόνο;
Ένας τρόπος για να μιλήσεις -αν δεν πρόκειται για παραβίαση που διαδραματίζεται σε πραγματικό χρόνο, είναι να μιλήσεις για τον εαυτό σου. Αυτό περνάει το μήνυμα. Αν κάποιος πει κάτι προσβλητικό για μια γυναίκα για παράδειγμα, μπορείς να μιλήσεις για το πώς το βλέπεις εσύ και το μήνυμα είναι εξαιρετικά σαφές.

Πρέπει επίσης να είσαι επικεντρωμένος. Αυτό είναι το πιο σημαντικό μέρος της αντιμετώπισης κάποιου: Η δική σου αυτοεκτίμηση. Αν μιλάς με αίσθηση κατωτερότητας και ντροπής και πρέπει να αντιμετωπίσεις κάποιον με δύσκολη συμπεριφορά, θα σε «προσπεράσει». Δεν θα σε ακούσει, θεωρώντας σε πολύ αδύναμο. Αν πάλι πας με σνομπισμό και αρχίσεις να τον κρίνεις με περιφρόνηση, πάλι δεν θα σε ακούσει και θα φροντίσει να προστατευτεί από την στάση σου.

Δείτε τη συνέχεια του άρθρου στο queen.gr